Araç değer kaybı ödemesi sigorta ve tazminat sektöründeki en kolay ve hızlı sonuca ulaşılan dosyaların başında gelir. Bu sektörde faaliyet gösteren herkes bunu bilir. Hatta şöyle ki kısa bir dilekçe ile araç sahibi bile bu hakkını kolaylıkla tahsil edebilir. Yazılan araç değer kaybı dilekçesi nin ardından araç değer kaybı tutarı 15 gün içerisinde hesabınıza yatırılır. Ancak buradaki en büyük problem vatandaşın hak ettiği tutar ne kadardır? İşte bu sorudan sonra devreye uzmanlık giriyor. Ki yine malumunuz sigorta şirketleri özel ve kar amacı güden firmalardır. Bu alanda yani ödeme noktasında sigorta şirketlerinin çokta bonkör olmadığı hepimizin malumu…
En kritik soru şu Araç değer kaybı hesaplaması yapıldığında benim hak ettiğim tutar ne kadar olacak? Bu sorunun cevabına ulaşmak çokta zor değil, internet üzerinden bulunan bir çok site bu anlamda hesaplamanın nasıl yapılacağına dair uzun uzadıya bilgiler sunuyor. Araç değer kaybı tablosu oldukça karışık ve birazda bilgi isteyen bir alandır. Öyle herkesin üstesinden gelebileceği bir hesaplama değildir. Araç değer kaybı listesi uzadıkça uzuyor. Ve bunun hesaplamasını yapabilmek için de bu listeye hakim olmak teknik bilgiye sahip olmak gerekiyor. Sonuca ulaşabilmek içinde biraz da matematik bilgisine sahip olmalısınız.
Araç değer kaybı hesaplama işine başlamadan önce hasar alan araca ilişkin bilgiler yanınızda olsun ruhsat ve diğer önemli bilgiler çünkü hesaplama yaparken bunları kullanacaksınız. Araç değer kaybı hesaplama kriterleri, hazine müsteşarlığı tarafından belirlenmiştir.
Araç Değer Kaybı
Araç değer kaybı, aracın kazaya karıştıktan sonra bakım ve onarıma girmesi ile başlamaktadır. Bakım ve onarım geçirerek aracınız orijinal parçasını kaybetmektedir. Bu durum Tramer’e işlenerek aracınızın ikinci el piyasasında fiyatının düşmesine yol açmaktadır. Aracınızın bakım ve onarım geçirerek fiyatının düşmesine araç değer kaybı denilmektedir.
Araç değer kaybı hesaplama kriterleri:
- Aracın trafiğe çıkış tarihi
- Aracın kaza anındaki kilometresi
- Aracın marka ve model bilgisi
- Araca ait hasar bilgisi
- Aracın ikinci el piyasa değeri
- Aracın boyanan ve ya değişen parçaları
Araç değer kaybı için 20 Mart 2020 tarihinde Hazine Müsteşarlığı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında düzenleme yapmıştır. Genel düzenleme de yer alan araç değer kaybı hesaplama formülü aşağıdaki gibidir.
Baz Değer Kaybı= Aracın Rayiç Değeri * %19
Toplam Değer Kaybı= Baz Değer Kaybı*Hasar Boyutlu Katsayısı *Kullanılan Km Katsayısı
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200320-3.htm.
Araç Değer Kaybı Nasıl Oluşur?
Aracınızın kazaya karışmasından sonra bakım ve onarım işlemi görerek ikinci el piyasasındaki düşüşüyle araç değer kaybı oluşur. Araç değer kaybı oluşmasında sonra araç değer kaybı talebinde bulunmanız size kanunlarca tanınmış bir hak olup ödenmesi için bazı şartları yerine getirmelisiniz.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Mart 2020 de 31074 sayılı resmi bir gazete yayımlamıştır. Resmi gazete de Karayolları Motorlu Araç Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartları dair bilgiler yer almaktadır. Ayrıca resmi gazete de araç değer kaybı ve diğer tüm tazminatlar için ödemelerde ve hesaplamalar da istenilecek belgeler sıralanmaktadır.
Araç değer kaybında ve diğer tazminatlarda istenilen belgeler ise şöyledir:
Maddi Zararlar
- A) Araç Hasarları
- Trafik Kazası Tespit Tutanağı ve ifade tutanakları
- Kazada mağdur olan araç sahibinin ruhsatı ve kimliği
- Aracın hasarlı ve onarımda olan fotoğraflar,
- Mağdura ait hesap bilgileri
- B) Değer Kaybı
- Araç Hasarları bölümünde istenen belgelerin tümü,
- Talep beyanı,
- Eksper raporu.
- C) Diğer Hasarlar (üçüncü kişiye ait mallar için)
- Araç Hasarları bölümünde istenen belgeler,
- Kaza da hasar alan aracın sahipliğine ait
- Fatura, muhasebe kayıtları
Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Örnek araç değer kaybı üzerinden açıklayalım. Örneğin aracın piyasa değeri 100.000 TL’dir. Kaza da hiçbir kusuru bulunmayan araca %0 kusur verilmiştir. Kaza anıdaki kullanılmış kilometresinin de 15.000 ve ya daha fazla olması ile:
Hasarın tutarı 0 TL ve 2.000 TL arası olması durumunda araç değer kaybı;0-2.000 TL arasında, hasar tutarı 2.001 ve 4.000 TL arasında ise araç değer kaybı; 4.275, hasar tutarı 4.000 TL ve 12.000 TL arasında ise araç değer kaybı 8.550.00 TL, hasar tutarı 12.001 ve 20.000 TL arasında ise araç değer kaybı 12.825 TL, hasar giderme tutarı 20.001 TL üzerinde ise araç değer kaybı 15.390 TL olarak çıkmaktadır.
Araç Değer Kaybı Davasında Zaman Sınırı Var Mı?
Araç değer kaybı tazminatı talepleri için zamanaşımı 2 yıldır. Araç değer kaybı davalarında kazanın üzerinden iki yıl geçmesi durumunda davanızın ve ya araç değer kaybı için yapacağınız başvuruların reddi gerçekleşmektedir.
Araç Değer Kaybını Kim Öder?
Araç değer kaybını kusurlu tarafın trafik sigortası öder. Sigortanın teminat limiti sınırlarını aşan durumlarda ise
- Araç sahibi
- Araç sürücüsü
Sorumlu olacaktır.
Trafik sigorta poliçe limitleri 2024 yılı için;
- Araç başı 200.000 TL
- Kaza başı 400.000 TL
Araç Değer Kaybı Nasıl Tahsil Edilir?
Araç değer kaybı kusurlu tarafın trafik sigorta şirketinden tahsil edilmektedir. Araç tamirinin ardından sigorta şirketine araç değer kaybı başvurusu yapılmalıdır.
Sigorta şirketi 15 gün içerisinde talebinize cevap vermez ise dava açabilir ya da tahkime başvuru yapabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Alınamayacak Araçlar
- Belediye otobüsleri
- İtfaiye araçları
- Paletli-tekerlekli Zırhlı toplumsal müdahale araçları
- Yol süpürme araçları
- Yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştığı kazalarda yabancı plakalı araçlar için değer kaybı ödenmez.
Yeni Araç Değer Kaybı Hesaplama Formülü
Mart 2020 de yayımlanan resmi gazete de araç değer kaybı hesaplama formülü şu şekildedir:
Baz Değer Kaybı= Aracın Rayiç Değeri * %19
Toplam Değer Kaybı= Baz Değer Kaybı*Hasar Boyutlu Katsayısı *Kullanılan Km Katsayısı
Hasar Boyutu Katsayısı Tablosu
| Kod | Hasar Boyutu | Katsayı |
| A1 | Büyük Hasar | 0.90 |
| A2 | Orta Hasar | 0.75 |
| A3 | Küçük Hasar | 0.50 |
| A4 | Basit Hasar | 0.25 |
Kilometre Kullanılmışlık Düzeyi Tablosu
| Kilometre Kullanılmışlık Düzeyi | Katsayı |
| 0-14.999 | 0.90 |
| 15.000-29.999 | 0.80 |
| 30.000-44.999 | 0.60 |
| 45.000-59.999 | 0.40 |
| 60.000-74.999 | 0.30 |
| 75.000-149.999 | 0.20 |
| 150.00 ve üstü | 0.10 |
Hasar Büyüklüğü Tanımları Tablosu
| KOD | Piyasa Değeri
0-75.000 TL |
Piyasa Değeri
75.001- 150.000TL |
Piyasa Değeri
150.001- 300.000 TL |
Piyasa Değeri
300.001 TL ve üzeri araçlar |
| A1 | %25.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri | %20.01 ve üzeri |
| A2 | %15.01-%25 | %12.01-%20 | %10.01-%20 | %8.01-%20 |
| A3 | %5.01-%15 | %4.01-%12 | %3.01-%10 | %2.01-%8 |
| A4 | %5’e kadar | %4’e kadar | %3’e kadar | %2’ye kadar |
Daha önce araç değer kaybı alınamayan, yeni düzenleme ile yeni araç değer kaybı hesaplama formülü içerisine girebilen parçalar:
- Plastik tampon
- Döşeme aksamı
- Elektronik aksam
- Elektrik
- Lastik
- Radyo
- Cam
- Jant
- Hava yastığı
- Mekanik
Yeni araç değer kaybı hesaplama formülüne göre araçta gerçekleşen maddi hasarın araç rayiç bedelinin %2’sinin altında kalması ile araç değer kaybı tazminatı meydana gelen hasar tutarını geçmeyecektir. Kısaca kazaya karışan araçtaki maddi hasar, hasar rayiç bedelinin %2’sinden fazla olmayacaktır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Örneği
Değer kaybı hesaplaması örneği için Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/4690 E. 2016/7983 K. Sayılı kararı ile şunları söylemektedir:’ araçta meydana gelen değer kaybının; Aracın serbest piyasa koşullarına göre kaza tarihi itibari ile hasarsız haldeki ikinci el rayiç değeri ile aracın yaşı, özellikleri, hasar miktarı ve hasarlı kısmın özellikleri dikkate alınarak, kazadan sonraki hasarlı halinin rayiç değeri tespit edilip bu iki miktar arasındaki azalmaya göre hesaplanması gerekmektedirç
| Hasar Giderme Tutarı | Araç Değer Kaybı |
| 20.001. TL ve üzeri | 15.390.00 TL |
| 12.001 ve 20.000 TL arası | 12.825.00 TL |
| 4.000 ve 12.000 TL arası | 8.550.00 TL |
| 2.001 ve 4.000 TL arası | 4.275.00 TL |
| 0.00 ve 2.000 arası | 0-2.000 TL |
Araç Değer Kaybı Km Sınırı
Araç değer kaybı km sınırı Mart 2020 tarihine kadar 165 bin km olarak bulunmaktaydı. Eski araç değer kaybı şartlarına gör araç kullanılmış kilometresi 165 bin ve üzeri olduğu sürede araç hasarı için ödeme alınmamaktaydı.
Hazine Müsteşarlığı 20 Mart 2020 günü genel bir düzenleme yapmıştır. Yeni düzenleme içerisinde km sınırı da bulunmaktaydı. Araç değer kaybı km sınırı 165 bin ve üzeri için verilmiyorken bu durum ortadan kaldırıldı.
Araç değer kaybı km sınırı 2020 yılında sonlandırılmıştır. Artık her kilometre de olan hasarlı araçlar araç değer kaybı tazminatını talep edebileceklerdir.
Araç değer kaybı km sınırının yeni güncellemeye göre son durumunu aşağıda bırakacağımız tablodan görebilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Yaş Sınırı
Araç değer kaybında yaş sınırı yoktur. Her model araçta oluşan değer kaybı uzman bilirkişiler tarafından hesaplanmaktadır.
Araç Değer Kaybı Bilirkişi Raporu
Araç değer kaybı bilirkişi raporu kaza ile ilgili birçok bilgi, belge ve fotoğraf içermektedir. Aracın aldığı hasarlar ve hesaplamaları araç değer kaybı bilirkişi raporu içerisinde yer almaktadır.
Araç değer kaybı bilirkişi raporu içerisinde mutlaka bulunması gereken veriler:
- Kaza tarihi ve saati
- Sorumlu olan trafik sigorta şirketi ve ya vekili
- Dosyayı y-tevdi eden Sigorta Hakemi ve ya Hakemleri
- Ödenecek olan tazminat tutarları
- Trafik kazasının gelişimi ve özeti
- Araçların modeli, plakaları, şasi no, motor no vb.
- Araçların ruhsat ve poliçe bilgileri
- Kazada araçların sorumlu olduğu kusur oranları
- Kazanın geliştiği ve gerçekleştiği
- Değer kaybı için talepte bulunan aracın ve araç ruhsatının bilgileri
- Kazaya ve hasara dair olan tüm fotoğraflar
- Onarıma ve onarım aşamasına ait fotoğraflar
- Araçta yapılan işlemlerin mali tablosu
Araç Değer Kaybı Hesaplama Avukat
Yukarıda bu işi detaylarıyla anlattık sizlere, sigortayla olan bütün ilişkilerde avukatın önemini vurgulamama gerek olmadığını düşünüyorum. Araç değer kaybı avukatı bu işi ekmek su gibi bilir. Sizin başınıza bir defa gelen olayla ilgili bu işi yapan avukat her ay en az onlarca dosya sonuçlandırıyordur. Araç değer kaybı avukat ücreti sizi düşündürmesin emin olun kazançlı çıkan siz olacaksınız avukatla birlikte. Bu denklemin tek kaybedeni sigorta şirketleri olacaktır. Tecrübesi ve bilgi birimi ile araç değer kaybı avukatı Av Cuma Ali Koç ile çalışmak sizler için çok daha mantıklı olacaktır. Hem fazla kazanırsınız hem de çok daha kısa sürede işinizi nihayete erdirmiş olursunuz.
Araç Değer Kaybı Hesaplamaları
Sitemiz üzerinden üyelik oluşturarak Araç değer kaybı hesaplama programını kullanabilirsiniz. Yine site üzerinden araç değer kaybı hesaplama robotu ndan faydalanabilirsiniz. Ya da araç değer kaybı formu doldurup hesaplamayı bizim yapmamızı isteyebilirsiniz.
Site üzerinden yaptığınız hesaplamayı, yine bizim paylaştığımız makale üzerinden araç değer kaybı hesaplama formülü nü kullanarak yapılan hesaplamanın doğruluğunu test edebilirsiniz. Araç değer kaybı hesaplama aracı normalde hukukçulara ve bu işi yapan firmalara ücretli olarak sunuluyor. Ücretsiz hesaplama sadece birinci kullanıcı vatandaşlara verilen bir hizmettir. O sebeple lütfen bu konuda hassas olalım ve iyi niyeti suiistimal etmeyelim….
